|
I'm Not a White
Flag.
Abdurehim Otkur
|
مەن ئاق بايراق ئەمەس ئابدۇرىھېم ئۆتكۈر |
|
|
Translated by Memet
T Zunun |
مەمەتتۇرسۇن زۇنۇن تەرجىمىسى |
|
|
1 Oh Khantangri, the majestic peak, Standing tall, proud and unique, Glittering like silver, shining like pearls, Nature's wonder, a sight for all.
When the sun rises in the east, It's the first to receive the warmth and feast, Kissing its peak, a blessing to behold, Passing over to the west, as its story is told.
At night, the full moon can't resist, Landing on its peak, it can't persist, The seven stars, Aquarius and Venus, All come to visit, paying their respects.
Snow and ice, like white silk, Unmelted in winter and summer, a miracle of ilk, Nature's reflection on its chest, A snow lotus, breaking rocks with zest.
Upon the peak, so high and magnificent, The phoenix soars, a sight so significant. White as a blossom, pure and bright, The lake below, where swans alight,
2 A gentleman who not seeks a sight so fine, Should gaze upon Khan Tengri, not so divine. From afar, he says it appears an army in peace, Holding high a white flag that shall never cease. 3 The Khan Tengri laughed loud and clear, At the words that fell upon his ear, A simpleton's idea, he said with a sneer, But he would answer back without fear.
"White indeed am I," he said with a grin, "My beard and my face, they too are akin, But a white flag? That's a foolish whim, My nature and personality are pure within.
Since Adam and Eve, I've been here, Born before anyone else, without any fear, In the green valley, I ploughed and sowed, Seeds of life, that flourished and glowed.
When the world was flooded with water and rain, And Noah's ark struggled to find land again, I was the dove, carrying hope in my beak, A message of life, that made hearts leap and seek.
And when the conqueror Alexander came, With his double horns in tow, I had blocked his path with ease, And revealed the Orient's glow.
For caravans with silk and spices, As they go, their bell rings, Through ages, I've been a host to caravans, With food and salt, in my lands.
Oh wise and learned one, I hold the key To history and knowledge for all to see. The letter of the Book of Life I hold, The knots of mystery in it, I unfold.
From paper, a compass to the printing press, The wonders have brought the world progress. Miracle medicine, from me it spread, The cradle of culture, in my hands, led.
4 From the beginning of time, I've been here, Living in this land with pride and cheer. My hair and clothes are white with age, But I am not weak or ready to disengage.
This land is where I belong, My heart and soul forever strong. My hair and beard are a symbol of my history, And my head raised high in the blue sky is a testament to my glory.
Even when the clouds block the light, And the thunder roars with all its might, I stand unbowed, fierce and tender, So do not mistake my white hair for surrender.
My heart burns with passion and fire, My spirit soars higher and higher, My song echoes with strength and power, How dare you call me a white flag, I wonder. |
1 كۈمۈش
كەبى يالتىراق، مەرۋايىتتەك
پارقىراق. بىر
چوققا بار ئاسمانغا مەغرۇر بېشى تاقاشقان، ئۇنىڭ
ئېتى خانتەڭرى، تەڭرىتاغقا جايلاشقان. مەشرىقتىن
چىقسا ئاپتاپ، ھەممىدىن
ئاۋۋال باشلاپ، شۇ
چوققىنى سۆيىدۇ مەڭزىنى يېقىپ مەڭزىن، ئۆتۈپ
ئۇنىڭ قېشىدىن، غەربكە بارار ئاندىن. كېچە
بولسا تولۇن ئاي، ئۆتمەيدۇ
ئۇندا قونماي. يەتتە
يۇلتۇز ھەم ھۈكەر، زۇھەل بىلەن مۇشتىرى. ئۇنى
يوقلاپ ئۆتىدۇ تەزىم قىلىپ ھەر بىرى. ئېرىمەيدۇ
قىش-يازى، ئاق
شايىدەك قار-مۇزى. كۆكرىكىگە
تاقاقلىق تەبى'ئەتنىڭ ئەكسى -- تاشنى
يەرىپ چىققان ئۇ مۆجىزە قار لەيلىسى. شۇڭلاشقىمۇ
بۇ چوققا، بەزى
بولۇپ ھۆرلىقا. كۆرۈنىدۇ
كۆزلەرگە ئاق ئېچىلغان گۈل كەبى. ياكى
باھار كۈنلىرى ئاققۇ قونغان كۆل كەبى. 2 بۇنى
بىلمەي بىر جاناب، خانتەڭرىگە
بىر قاراپ، دەپ
تاشلىدى: "بۇ چوققا يىراقتىن قارىماققا -- ئوھشايدىكەن
ئەل بولغان قوشۇن تۇتقان بايراققا". 3 خانتەڭرى
بۇنى ئاڭلاپ، كۈلۈۋەتتى
قاھقاھلاپ. دېدى:
نەدە چوڭ بولغان بېشى قاپاق جانابسىز، قۇلاق
سېلىڭ قالمىغاي بۇ گەپىڭىز جاۋابسىز. دەرۋەقە
ئاق مەن ئۆزۈم، ساقال-چېچىم
ھەم يۈزۈم. لېكىن
ھەرگىز ئەمەسمەن سىز دېگەندەك ئاق بايراق، تەبى'ئىتىم-مىجەزىم
ئاق بايراقتىن بەك يىراق. ئادەمئاتا
ھەم ھاۋا، جەننەتتىن
چىققان چاغدا، تۈنجى
تۇغۇلغان ئوغلى مەن ئىدىم بۇ زېمىندا، بوز
ئېچىپ، ئۇرۇق چاچقان يېشىل ۋادى تەرىمدە. نوھنىڭ
كېمىسى توپاندا، يول
تاپالماي ئازغاندا، ئاغزىمغا
زەيتۇن چىشلەپ بارغان كەپتەر مەن ئىدىم. ھاياتلىقنىڭ
نىشانى -- ئاشۇ خەۋەر مەن ئىدىم. قوش
مۈڭگۈزلۈك ئىسكەندەر باشلاپ
كەلگەندە خەتەر، ئۇنىڭ
ئۆتەر يولىنى توسۇپ قويغان مەن ئىدىم، شەرقلىقنىڭ
كۈچىنى تونۇتۇپ قويغان مەن ئىدىم. يىپەك
يۈكلىگەن كارۋان، قوڭغىراق
جاراڭلاتقان. ئاشۇ
قەدىم يوللاردا ھەم قورۇقچى-پاسىبان، ئاش-تۇز
بەرىپ كارۋانغا ھەم بولغانتىم ساھىپخان. ئەي
جانابىي مۇھتەرەم، بىلىپ
قويۇڭ شۇنى ھەم. تارىخ
دېگەن كىتاپنىڭ خېتى مەندە پۈتۈلگەن، نى-نى
چىگىش تۈگۈنلەر مېنىڭ بىلەن يېشىلگەن. قەغەز،
كومپاس، مەتبە'ئە، دورا
دېگەن مۆجۈزە مەندىن
ئۆتۇپ جاھانغا تارالغان ھەم كېڭەيگەن، مەدەنىيەت
بۆشىكىن ئوز قولۇمدا تەۋرەتكەن. 4 دېمەك
تا ئەلمىساقتىن -- بېرى
بارمەن ئۇزاقتىن. شۇڭا
بېشىم ئاقارغان، ھەتتا كىيگەن تونۇم ئاق، لېكىن
ئۆزۈم ئەمەسمەن سىز ئېيتقاندەك ئاق بايراق. بۇ
ھۆر زېمىن ۋەتىنىم، ئاڭا
باغلىق جان-تېنىم، چاچ-ساقالنىڭ
ئاقلىقى -- تارىخ قەسىرىنىڭ ئۇلى، كۆككې
تاقاشقان بېشىم شۇ ۋەتەننىڭ سىمۋولى. قارا
بۇلۇت توسسىمۇ، چاقماق
كېلىپ سوقسىمۇ. ئېگىلمەستىن
بۇ بېشىم مەغرۇر تۇردى ھەممە ۋاق، قانداق
قىلىپ مەن ئەمدى بولۇپ قالاي ئاق بايراق. قەلبىم
قىزىل چوغ تۇرۇپ، قىزىل
تۇغنى كۆتۇرۇپ. كېتىۋاتسام
مەردانە ناخشام غالىب، ياڭغىراق، قايسى
يۈزىڭىز بىلەن مېنى دەيسىز ئاق بايراق!
|
|
Abdurehim Ötkür
Abdurehim Tileshüp Ötkür (1923–1995) was a renowned Uyghur author and poet, often hailed as the pioneer of modern Uyghur poetry. Raised in Kumul. Ötkür's early life was marked by personal adversity, culminating in his adoption by Osman Hacı, a prominent figure in Kumul who ensured his education. Ötkür's academic journey was shaped by the Kumul Rebellion, leading him through various educational institutions, exposing him to a diverse range of literature including Russian and Turkic authors.
Graduating from Xinjiang University's Faculty of Pedagogy in 1942, Ötkür embarked on a versatile career, encompassing roles as a teacher, school administrator, journalist, and newspaper editor. His proficiency in multiple languages, including Turkic, Russian, Arabic, and Chinese, facilitated his role as a translator for government offices and publications. Political upheavals and literary restrictions in the post-1949 era may have limited his publishing activities.
From 1979 until his demise, Ötkür made significant contributions to literature as a scholar and administrator at the Institute of Literature Studies, Academy of Philosophy and Social Sciences, Silkland. His appointment as Vice Chairman of the Society of Kutadgu Bilig Studies in 1988 emphasized his scholarly influence.
Ötkür's literary legacy is defined by impactful works such as the poems "Tarim Boyliri" (Along Tarim) and "Yürek Mungliri" (Melodies of the Heart), which garnered significant popularity upon their initial release in 1940. His later novels, "Iz" (The Track) and "Oyghanghan Zimin" (The Awakened Land), earned high esteem among Uyghur audiences for their socio-historical significance. Notably, Ötkür's poetry transcended borders, evidenced by Harvard President Lawrence Bacow's recitation of his verses during a speech at Peking University in 2019, a poignant gesture given the challenging context surrounding Uyghur culture and expression.
Noteworthy Works by Abdurehim Tileshüp Ötkür:
"Qeshqer Kéchisi" (Kashgar Night), Xinjiang People's Press, 1980.
"Iz" (novel), Xinjiang People's Press, 1985.
"Ömür Menzilliri," Xinjiang Youths Press, 1985.
"Oyghanghan Zimin" (novel trilogy).
Comments
Post a Comment