Glazier
Friday, 18 March 1977 / Kashgar Ghojamkolbeshi Primary School.
[In memory of my father, Zunun Memet]
It was a cold morning of the early spring, one of the March days, and we were listening to the class. Someone broke the glass window near my seat in the classroom. My teacher was upset with me, and the headmaster rushed in and started to blame me for the broken windows.
"You have broken the Glazier," they alleged, and they did not believe that I had not. "You have to pay!" they said,
"If I need to pay, I will pay, but why should you hold me responsible for something I have not done?", I said, "What is going on here?”
Whatever I said, they did not believe me. Either I am too doltish, or they are not bright at all. "If I broke the glass, the pieces would fall outside, so why have the pieces fallen inside?" I said this many times,
I could not fight with them. This was when I was less than nine years old.
"I'll tell my father," I said, leaving school.
"That is alight, son…let me fix it," my father said, after he heard about the broken windows.
I went back to the school with my father. My teacher and our school principal complained about me, calling me everything from naughty to a bully. They told my father that I had broken the window.
"Isn't it compensation for your window?", my father said calmly.
"Here is the window," the headmaster pointed out.
My father took his pane of glass off from his back and put it down. He removed the broken pieces on the window sash, scraped out old putty on the frame, and removed the glass. His small brush brushed away the glass and any of the dust. He got all pieces out of the opening and took a tape meter out of his pocket to measure the glass. He measured it perfectly for expansion and contraction of the wood according to different humidity. He then took a glasscutter out of his pocket. The glasscutter scored the glass, making it easy to snap. You can make only one cut, so he held it firmly, ad pushed down to the edge. All of this was done on my desk. Having pushed down to create the pane of glass he used local putty made out of limestone placed the glass gently and set it in the frame. His fingers worked the glass back and forth let it set appropriately. To hold the glass securely, he used the same on the edge of the glass and joint to let it sit in place, and he cleaned the putty with his finger.
"It will take one or two days for that putty to dry, and all you need to do is just clean up the jagged edges and leave it", said my father.
Including cleaning up the mess, the whole process took 10 to 15 minutes. Our headmaster had watched all of this, and my classmates took this chance to have a short glass-fitting lesson free. My father looked at the glass he replaced, and he skilfully burnished it.
While my father packed up his Window repair equipment and was ready to go, there came the headmaster's voice:
"We have a few more broken windows," he said, looking at my father.
"Did my son smash them as well?"
"No, he did not," said the headmaster, more surprised by the unexpected question. "As you are glazier, would you please mind a time to fix our windows?
"I am sorry about the misunderstanding. I am not a glazier," my father answered.
"But you fixed the windows so professionally?"
"I fix broken window myself at home."
My father went away with his window repair equipment on his shoulder, the principal standing in admiration, and my teacher pat me on my shoulder gently, saying, "Come on, son."
Since then, the attitude of the teachers and classmates towards me has changed dramatically.
ئەينەكچى
دادام زۇنۇن مەمەتنى ياد ئېتىپ .(1927-يىلى 3- ئايدا
تۇغۇلۇپ -2002-يىلى 3- ئاينىڭ 1- كۈنى
ۋاپات بولغان)
1977- يىلى /ئەتىياز /قەشقەر غوجامكۆلبېشى
باشلانغۇچ مەكتەپ.
مېنىڭ پارتامنىڭ قېشىدىكى ئەينەك چىقىلىپ كەتتى.
مۇئەللىم قايناپ كەتتى.
مۇدۇرمۇ يۈگرەپ كىردى.
"مېنى چاقتى" دەيدۇ، "مەن
چاقمىدىم" دېگىنىمگە ئۇنامدىغان. "تۆلەيسەن!" دەيدۇ، "تۆلىسەم
تۆلەي، ئەمما يېمىگەن مانتىنىڭ پۇلىنى مەن نېمىشقا تۆلەيمەن" گېپىمنى
ئاڭلايدىغان يوق، مەن كىچىك، كىچىك بالىنىڭ گېپىنى كىم ئاڭلىسۇن. مۇقامدا يوق
ئىشنى ماڭا ئارتىپ قويدى.
ئۇنى دېسەممۇ ئۇنىمىدى بۇنى دېسەممۇ ئۇنىمىدى. يا
مەن بەك دۆت يا ئۇلار قەتئىي ئەقىللىق ئەمەس.
قانچە قېتىم دېدىم"دېرىزىنى مەن
چاقمىدىم" دەپ، ئۇلار ئىشەنمىدى.
قانچە قېتىم دېدىم، "دېرىزىنى مەن چاققان
بولسام، چېقىقلار تېشىغا چۈشۈشى كېرەك" دەپ ئۇلار ئىشەنمىدى.
قانچە قېتىم سورىدىم، "نېمىشقا چېقىلغان
دېرىزىنىڭ پۈتۈن پارچىلىرى ئىچىگە چۈشىدۇ؟"، دەپ ئۇلار ئىشەنمىدى.
مەن تەڭ كېلەلمىدىم.
مەن توققۇز ياشقىمۇ كىرمىگەن چېغىم ئىدى.
"دادامغا دەيمەن" دەپ كەتتىم
مەكتەپتىن.
''بوپتۇ بالام. مەن سېلىپ بېرەي" دېدى
دادام بولغان ئەھۋالنى ئاڭلىغان زامان.
دادامنى ئېلىپ مەكتەپكە باردىم، مۇئەللىمىم،
مەكتىپىمىزنىڭ مۇدىرى ، مېنى كەپسىزدىن كەپسىزگە چىقىرىپ، دادلاپ بولغاندىن كېيىن
دېرىزىنى چاققانلىقىمنى ئېيتىپ دادخورلۇق قىلدى.
- دېرىزىنى تۆلەيدىغان ئىشمىدى؟- دېدى دادام
پۈتۈن ۋايساش، دادلاش، دارىتمىلاش، ئەيىبلەش، زارلاشلارنى ئاڭلاپ بولغاندىن كېيىن.
- مانا بۇ دېرىزە - دەپ كۆرسەتتى مۇدىر ،
دادامنى باشلاپ كېلىپ.
دادام ئۇن-تىنسىز دېرىزىدە قالغان قالدۇق
سۇنۇقلارنى چىقاردى، گەجلىرىنى تازىلىدى. دۈمبىسىدىكى ئەينەكچىلىك زاپچاسلىرىنى
يەشتى ۋە يانچۇقىدىن مېتىرىنى ئېلىپ، شارت-شۇرت قىلىپلا ئۆلچەپ، يانچۇقىدىكى
ئالماسنى چىقاردى-دە ، "جىرت-جىرت " قىلىپ كېسىپ ئەكىلىپ چاپلىدى. پۈتۈن
بۇ ئىش يا ئون مىنۇت يا 15 مىنۇتتا بولغان ئىدى.
مۇدىرىمىز قاراپ تۇراتتى، پۇرسەتنى غەنىمەت
بىلگەن ساۋاقداشلىرىمغا بىر قىسقا ئەينەكچىلىك دەرسى بولغان ئىدى.
- دېرىزىنى سەپ بولدۇم- دېدى دادام مۇدىرغا
قاراپ- كىرە بالام سىنىپىڭغا - دەپ دولامنى تۇتتى دادام.
"ماقۇل" دەپ ماڭاي تۇرۇشۇمغا،
مۇدىرنىڭ ئاۋازى يەنە ئاڭلاندى. :
- بىزنىڭ يەنە بىر نەچچە چېقىق دېرىزە بارتى-
دېدى دادامغا قاراپ
- ئوغلۇم چاققانمىدى؟
- ياق، ئوغۇللىرى چاقمىغان- دېدى مۇدىر
ئويلىمىغان سوئالدىن تەئەججۈپلىنىپرەك- سىلى ئەينەكچى بولغاندىكىن ، پۇل بەرسەك
سەپ بەرسىلىرى بوپتىكەن- دېدى داۋام قىلىپ.
- خاپا بولمىسىلا ، مەن ئەينەكچى ئەمەس- دېدى
دادام ئۇدۇللا رەت قىلىپ.
- ئۇنداق بولسا بايام سىلى ئەينەك ساللىغۇ ؟-
دېدى مۇدىر تىرەجەپ.
- ئۆيدە چېقىلغان ئەينەكنى ئۆزۈم
سېلىۋالىمەن، شۇڭا.
دادام ئەينەكچىلىك زاپچاسلىرىنى يۈدۈپ كېتىپ
قالدى، مۇدىر ئېڭەكنى تۇتۇپ قالدى ، مۇئەللىم "ماڭسىلا بالام" دەپ ئاستا
سىنىپقا تۈرتتى.
Comments
Post a Comment